Pozisyon Büyüklüğünü Ayarlama

Daha önce de defalarca yazdığım gibi, borsada neler olacağını önceden kestirmek imkansızdır. Son sözü pazar söyler ve o ne derse o olur. Benim her zaman kendime hatırlattığım bir gerçek vardır: Her zaman kazandıran bir strateji maalesef yok. Zaten olsa herkes uygular ve hiç birimiz de kazamazdık. İşin özü yanılmaktan hoşlanmıyorsanız ve zarar etmeyi göze almıyorsanız bence borsa dışında başka yatırım araçlarına yönelmenizde fayda var.

Bence marifet olan hata yaptığında zararı düşük tutabilmek ve haklı çıktığında olabildiğince pozisyonda uzun kalarak karınızı maksimize etmektir. Elbette bunu yaparken belli bir stratejiyi disiplinli bir şekilde takip etmek başarı oranınızı arttıracaktır.

Aşağıda kullanabilecek bir yönteme ile pozisyon büyüklüğünü örnekle açıklamaya çalışacağım. Bu yönteme göre her bir işlem için sermayenin en fazla %1’ini riske etmek gerekiyor (elbette ne kadar riske edeceğinize pazarın durumuna bakarak karar verebilirsiniz ). Bu risk almak için de önceden stop-loss seviyenizi belirlemeniz gerekiyor. Örnek:

• Varsayalım 50.000 TL’niz var (eğer ki her işlemde sermayenizin %1’ni riske edecekseniz, demek ki siniz riske edeceğiniz tutar 500 TL).
• XYZ hisse fiyatı 5 TL olsun.
• Stop-Loss seviyeniz 4.5 TL olsun.
• Lot başına zarar riski 0.5 TL
• XYZ hissesinden alınması gereken lot miktarı 500 TL/0.5 TL= 1000 lot.

Bence iş yine risk yönetimi konusuna geliyor. Piyasa iyiyken %1’ini riske eden birisi bence piyasa kötüyken riske edebileceği miktarı düşürmelidir (%0.5 veya %0.25 gibi). Elbette karar sizin!

Yatırımcılar değişik isimler veriyor ama genel adıyla pilot alım yapmakta da bir yöntem olarak kullanılabilir. Yani planladığınız pozisyonun yarısı kadar hisseden satın almak. Eğer hisse hareketi sizin düşündüğünüz şekilde ilerlerse, örneğin hissenin fiyatı %2.5 artarsa, ilk planladığınız büyüklüğe pozisyonunuzu getirmek. 

Bir diğer strateji ise piramit şeklinde alım yapmak olabilir. Bu konuda meraklılar için, her ne kadar vadeli piyasalarda işlem yapmışlarda olsa, Curtis Faith’in Turtle Traders kitabını öneririm. Özetle 20 günlük ATR (Average True Range) kullanıyorlar ve bu değere göre pozisyon büyüklüğünü ve stop-loss’u belirliyorlar (4 adım da full pozisyona girmiş oluyorlar).

Bu blogun isim babalarından Darvas’ın başarısı da haklı olduğu pozisyonda adım adım alım miktarını arttırmaya dayanıyor. Özetle yükselişe başlayan bir hissenin bir süre dinleneceğini varsayıyor ve tekrar yükselişe geçtiği zaman hisseyi satın alıyor. Detaylı bilgi almak için buraya tıklayabilirsiniz.
Kendi yöntemimden önce bir arkadaşımın stratejisini de burada yazım. Belki işinize yarar:

1. Eğer ki hissenin hacmi %2 veya daha fazla artmış ise pozisyondaki tutarını 1/2 birim artırıyor ve stop-loss’u o günün (artış yapan günü kast ediyorum) en düşüğü olarak belirliyor.
2. Eğer ki hissenin fiyatı düşük hacimle gerilerse, hissenin RSI’yı 40-50’ye geldiği zaman pozisyon tutarını 1/2 birim arttırıyor (RSI’ın 2 günlük değerinden bahsediyorum. Genelde RSI’ın 14 günlük değeri gösterilir grafiklerde). Kendisi ASELSAN hissesinde bu yöntemi kullandığını belirttiği için aşağıda ASELS grafiğini koydum.

Beni teknik açıdan (temel için lütfen buraya tıklayınız) genel olarak izlediğim stratejiyi defalarca anlatmaya çalıştım ama yine de özetlemek isterim. 3-12 aylık veya tüm zamanların zirvesini geçen hisseleri tercih ediyorum. Bu hisselerin 5 veya 10 günlük ortalamasını stop-loss olarak belirliyorum. Gün içi alış-satış yapmamaya çalışıyorum. Karar vermek için gün sonu fiyatını bekliyorum. Bazen tek bir hisse alıp onun üzerinden devam ediyorum, bazen bir kaç hisse üzerinden devam ediyorum. Asla ve asla forumlarda ya da sosyal medyada veya medyada yazanları/konuşulanları okuyarak/dinleyerek hisse alıp satmıyorum. Daha fazla detayı burada bulabilirsiniz.

Benim görebildiğim kadarıyla yatırımcılar yanılmış olduklarını genelde kabul etmiyorlar (ya da etmek istemiyorlar) ve bu yüzden stop-loss’a uymuyorlar. En ufak bir kar gördükleri zaman ise hemen hisseyi (ya da tercih ettiği yatırım aracını) satıyorlar. Belki anlattıklarım size ters gelebilir. Fakat benim anladığım kadarıyla, borsada başarı olmuş oyuncuların ortak bir özelliği var. Aldıkları pozisyonların yarısının da yanlış olacağını biliyorlar ve bu yüzden temkinli davranıyorlar. Yani oyun dışında kalmak yerine ufak kayıplarla oyun içerisinde kalıyorlar. Özetle ben yanıldığımı anladığım an (stop-loss) hisseyi satıyorum ve eğer haklıysam olabildiğince uzun süre pozisyonumu koruyorum. Risk algım pozisyon büyüklüğümü vs. ayarlamam da kilit bir rol oynuyor.


Belki son söz yerine şunları söylemek daha doğru olabilir: Herkesin borsadan beklentisi, risk algısı vs. farklıdır. Önemli olan size en uygun yöntemi geliştirmek. Benim tek yapmaya çalıştığım kendim için aldığım notları sizinle paylaşmak. Unutmayın ki en doğru karar sizin verdiğiniz karardır!